Námskeið um aðferðir hugsandi skólastofu verða haldin í Reykjavík á vegum HÍ og HR. Peter Liljedahl, prófessor í stærðfræðimenntun við Simon-Fraser Háskólann í Kanada leiðir námskeiðin.
10. – 11. júní fyrir framhaldsskóla- og háskólakennara.
12. – 13. júní fyrir grunnskóla- og framhaldsskólakennara
Námskeiðin eru kennd kl. 9 – 12 og 13 – 16 báða dagana. Hádegisverður er innifalinn í námskeiðinu en þátttökugjald er 5.000 kr.
Námskeiðin eru sambærileg þar sem þátttakendur kynnast aðferðum hugsandi skólastofu og sérstaklega verður skoðað hvernig festa megi námsefnið í sessi (e. consolidation) í hugsandi skólastofu.
Námskeiðin eru kennd með kennara stærðfræði, eðlis- og náttúruvísinda í huga en aðferðirnar gagnast líka kennurum í tungumálum, hugvísindum, félagsvísindum og fleiri greinum.
Þau sem eru með talsverða reynslu af hugsandi skólastofu og beita henni í sinni kennslu geta tekið þátt í fundi með Peter Liljedahl (spurt&svarað með áherslu á rannsóknartækifæri og starfsþróun) eftir hádegi mánudaginn 9. júní.
Skráning á námskeiðin fer fram hér: https://forms.gle/gukGMTAMvALwxc897 Skráningum lýkur mánudaginn 26. maí 2025.
Hugsandi skólastofa er kennsluaðferð þróuð af Dr. Peter Liljedahl við Simon Fraser-háskóla. Hún byggir á 14 lykilatriðum sem hvetja nemendur til að hugsa dýpra, vinna saman og taka aukna ábyrgð á eigin námi.
Á vefnum Building Thinking Classrooms má finna:
Myndbönd, greinar og útskýringar á aðferðunum
Verkfæri og leiðbeiningar sem styðja við innleiðingu aðferða hugsandi kennslustofu
Upplýsingar um námskeið og vinnustofur með Peter Liljedahl
Kynntu þér málið nánar á: buildingthinkingclassrooms.com
LÆRT 2025 verður haldið dagana 13.-15. nóvember 2025 í Menntaskóla Borgarfjarðar.
LÆRT dregur nafn sitt af lærdómssamfélagi raunvísinda- og tæknigreinakennara og er markmið þess að bjóða kennurum sem koma að STEM greinum upp á vettvang til að mynda tengsl, miðla reynslu og þróa sig í starfi.
Nánari upplýsingar ásamt dagskrá má finna á heimasíðu LÆRT: https://laert.is
Snemmskráningu lýkur 22. júní og skráning fer fram hér: tinyurl.com/laert-2025
Þann 6. júní síðastliðinn voru samþykktar breytingar á lögum um grunnskóla sem snúa að námsmati. Í þeim felst innleiðing á samræmdum matsferli og gerð fjölbreyttra matstækja. Þann 7. júní birtist í Flatarmálum greinin Að meta framfarir í þágu náms: Matsferill í stærðfræði eftir Jóhann Örn Sigurjónsson.
Í greininni fjallar hann um tilurð og tilgang Matsferils í stærðfræði, inntak og gefur dæmi um hugsanleg prófatriði og framsetningu þeirra. Hér gefst kennurum og öðrum gott tækifæri til að kynna sér hvað felst í samræmdum matsferli og hvernig staðið hefur verið að þróun hans. Góð lesning við skólalok þegar námsmat hefur verið stór hluti af starfi kennara á lokavikum skólaársins.
Í nýjustu grein Flatarmála svarar Dóróþea Reimarsdóttir spurningum Margrétar S. Björnsdóttur um skimunarverkefnið MIO sem er ætlar til að skima stærðfræðiskilning leikskólabarna við daglegar athafnir í leikskólanum. Búið er að þýða og staðfæra verkefnið á íslensku og er það aðgengilegt fyrir þá sem hafa áhuga á að nota það. Nánar er fjallað um MIO í grein Margrétar: MIO – skimunarefni í stærðfræði fyrir leikskóla.
Jo Boaler er mörgum stærðfræðikennurum á Íslandi kunn. Hún var aðalfyrirlesari á námstefnu Flatar árið 2007 og margir hafa lesið bókina hennar Mathematical Mindset í kennaranámi sínu. Nú er komin ný og áhugaverð bók Math-ish (2024) frá Jo Boaler. Birna Hugrún Bjarnardóttir hefur tekið saman greinargott yfirlit yfir efni bókarinnar, í Nokkur orð um bókina Math-ish eftir Jo Boaler, og dregur þar fram helstu umfjöllunarefnin. Í bókinni er hugtakið Math-ish kynnt og í gegnum það fjallað um stærðfræðilegan fjölbreytileika og nauðsyn þess að við öll kynnumst og nálgumst stærðfræðina frá mörgum hliðum. Sjá má í þessari grein að velt er upp mörgu sem gaman og gagnlegt er að ræða saman um og varpar Birna Hugrún fram hugmynd um að stofna leshring til að skapa til þess umræðuvettvang.
Virk þátttaka í starfsþróun gefur kraft til að þróa áfram eigin kennsluhætti. Nanna Dóra Ragnarsdóttir er kennari sem hefur alla tíð sýnt eigin starfsþróun umhyggju og er alltaf að þróa vinnubrögð og nálgun í stærðfræðikennslu sinni.
Í greininni Hugsandi skólastofa – saga úr skólastofu, sem var að birtast í Flatarmálum, greinir hún frá hvernig hún hefur nýtt hugmyndir um hugsandi skólastofu og reynslu af þátttöku í námskeiði árið 2019 til að vinna með nemendum sínum á unglingastigi. Í greininni koma fram hugleiðingar hennar og dæmi um verkefni sem hún hefur unnið með út frá hugmyndum um hugsandi skólastofu.
Nokkrar greinar hafa áður birst í Flatarmálum um hugsandi skólastofur og í júní 2025 verður hugmyndasmiðurinn Peter Liljedahl með námskeið fyrir stærðfræðikennara hér á landi. Hugmyndum um hugsandi skólastofu hefur verið vel tekið af stærðfræðikennurum og gaman er að sjá hve stærðfræðikennarar eru áhugasamir um að þróa stærðfræðikennslu sína. Í greininni Hugsandi skólastofu – saga úr skólastofu fáum við gott dæmi um það.
Þrjú ný námskeið eru nú aðgengileg á vef Opnu Menntafléttunnar og eru þau um Stærðfræðinám og upplýsingatækni fyrir öll aldursstig grunnskólans.
Hugsandi skólastofa í stærðfræði – Bók fyrir kennara á öllum skólastigum
Mikill fengur hefur borist stærðfræðikennurum með þýðingu Bjarnheiðar Kristinsdóttur á bók Peters Liljendahl um hugsandi skólastofu. Bókin kom út í júní 2025 og er gefin út af Háskólaútgáfunni.
Peter Liljendahl, prófessor við Simon Fraser Universty, Kanada, hélt námskeið á vegum Flatar og Menntavísindasviðs HÍ árið 2019 og var það vel sótt. Síðan þá hafa æ fleiri stærðfræðikennarar verið að vinna með hugsandi skólastofu og þróa leiðir til að nýta hugmyndina í eigin aðstæðum. Nokkrar greinar hafa birst í Flatarmálum um hugsandi skólastofu. Nú síðast grein Nönnu Dóru Ragnarsdóttur sem birtist í vor.
Grunnhugmynd Peters Liljedahl byggir á því að hugsun sé forsenda náms. Hann hefur rannsakað og leitað leiða sem gætu ýtt undir hugsun og virkni nemenda í glímu sinni við verðug stærðfræðiverkefni. Hann setur fram 14 aðferðir sem stutt geta kennara í að skapa hugsandi skólastofu. Í bókinni er farið vel í hvernig byggja má upp andrúmsloft og menningu þar sem nemendur eru sjálfstæðir og skapandi og tilbúnir að deila hugmyndum sínum og leita lausnaleiða. Einnig eru færð rök fyrir og gefin dæmi um hvernig þessar aðferðir styrkja stærðfræðinám nemenda. Auk þess eru að finna fjölda verðugra verkefna sem nýta má í stærðfræðikennslu á öllum skólastigum.
Peter Liljedahl hefur auk þessarar bókar gefið út bækurnar Mathematics Tasks for the Thinking Classroom K-5 og Modifying Your Thinking Classroom for Different Settings: A Supplement to Building Thinking Classrooms in Mathematics. En auk þess má finna á vefsíðu BTC áhugavert efni, viðtöl, fyrirlestra og alls kyns efni fyrir kennara.
Bókin kom fyrst út í september 2020 á ensku og hefur Bjarnheiður unnið gott starf við þýðingu og útgáfu bókarinnar. Það eru ekki til margar þýddar bækur á íslensku um stærðfræðimenntun ef nokkur. Bókin er góð aflestrar og vonandi á hún eftir að nýtast íslenskum stærðfræðikennurum vel og lengi.
Í hlaðvarpinu Think Thank Thunk er rýnt í hugmyndir hugsandi skólastofu (Building Thinking Classrooms) eftir Peter Liljedahl. Hver þáttur fjallar um einn kafla bókarinnar eða dregur fram reynslu kennara sem hafa innleitt aðferðirnar í eigin kennslu.
Í þáttunum heyrist rödd Liljedahls sjálfs, auk fræðimanna og kennara sem lýsa hvernig aðferðir eins og sýnileg hópvinna, hreyfing, opnar spurningar og þrautir hafa aukið virkni, samvinnu og djúpan skilning nemenda í stærðfræði.
Hlaðvarpið hentar kennurum sem vilja dýpka skilning sinn á kennsluháttum hugsandi skólastofu, fá innblástur og heyra af reynslu kennara.
Hlustaðu á thinkthankthunk.ca
Jóhann Örn Sigurjónsson. Frá ársbyrjun 2024 hef ég unnið við þróun Matsferils í stærðfræði ásamt teymi fólks á matssviði hjá Miðstöð menntunar og skólaþjónustu. Í þessari grein segi ég frá tilurð og tilgangi Matsferils, grunnhugmyndinni að baki honum og matstækjunum sem Matsferill inniheldur. Matsferli í stærðfræði fylgir matsrammi með inntaksflokkum og færniþáttum. Ég útskýri þá…
Margrét Sigríður Björnsdóttir. Í fyrstu bekkjum grunnskólans er mikil áhersla lögð á að börn verði læs og nær sú umræða einnig til leikskólans. Töluvert er unnið með bernskulæsi og bókstafi í leikskólum landsins en vinna við stærðfræði er oft ekki eins markviss enda lítið komið inn á hana í aðalnámskrá leikskóla. Ég hafði heyrt af…
Birna Hugrún Bjarnardóttir. Höfundur bókarinnar sem hér verður fjallað um er Jo Boaler. Hún er prófessor í stærðfræðimenntun við Stanford háskóla í Bandaríkjunum. Jo Boaler hefur gefið út fjölmargar bækur um stærðfræðimenntun og einnig hefur hún gefið út bækur með verkefnum sem eru sérstaklega ætlaðar kennurum ákveðinna aldursstiga í grunnskóla. Bókin Math-ish, Finding Creativity, Diversity…
Nanna Dóra Ragnarsdóttir. Fyrir nokkrum árum sótti ég námskeið sem bar heitið Hugsandi skólastofa í stærðfræði, þar kenndi Peter Liljedahl en hann er hugmyndasmiðurinn á bak við aðferðina. Þetta var að mínu mati mjög gott námskeið sem vakti mig til umhugsunar og varð mér hvatning til að breyta og bæta kennsluna. Ég ætla ekki að…
Nicoleta Mihai. Ég heiti Nicoleta Mihai og er frá Rúmeníu. Ég er stærðfræðikennari og kom til Íslands árið 2012. Ég vinn sem deildarstjóri 5 ára deildar í Sjálandsskóla. Ég kláraði grunnnám í stærðfræði í Rúmeníu árið 2006 og tók meistarapróf árið 2008. Frá því ég var lítil hefur mér fundist mjög skemmtilegt að leysa allskonar…
Ósk Dagsdóttir. Sum telja að stærðfræði falli undir raunvísindi því auðvitað er hún mikið notuð í raunvísindum, en önnur fullyrða að stærðfræði teljist frekar til hugvísinda. Það er hægt að líta á stærðfræðina sem verkfæri, sem tungumál og sem sköpun. Sem verkfæri er stærðfræði hagnýt og gefur möguleika til þess að hjálpa fólki og stærðfræði…
Ingólfur Gíslason. Stærðfræðikennslubækur eru fullar af æfingaverkefnum. En nemendur þurfa meira en að gera æfingar – þeir þurfa líka að glíma við krefjandi stærðfræðiverkefni. Ein leið til að útbúa góð verkefni er að taka venjuleg verkefni úr kennslubókum og víkka þau út þannig að þau séu ekki einungis æfingar heldur kalli líka á alhæfingar og…
Laufey Einarsdóttir. Sönnun á setningu Pýþagórasar hefur verið vinsælt námsmatsverkefni í stærðfræði í Sæmundarskóla um árabil, þar sem fræðilegum vinnubrögðum og sköpunarkrafti er fléttað saman. Verkefnið er unnið í 10. bekk og hefst á því að nemendur skoða og rannsaka fjölmargar sannanir setningarinnar. Aðalhluti verkefnisins snýst síðan um að nemendur vinna saman í hópum að…
Stærðfræðiratleikir Miðstöð útivistar og útináms (MÚÚ) býður uppá skemmtilega og fræðandi útidagskrá fyrir börn á skólatíma, tileinkaða skóla- og frístundastarfi í Reykjavík. Dagskráin, sem ber heitið Úti er ævintýri er liður í því að styðja skólana í að nýta sér kosti nærumhverfis til náms. Vorin 2023 og 2024 var boðið upp á stærðfræðiratleiki fyrir miðstig…
Selma Hrönn Hauksdóttir. Í upphafi þessa skólaárs ákváðu kennarar sem kenna stærðfræði í Sæmundarskóla að skrá sig saman á námskeið hjá Opnu Menntafléttunni sem heitir „Tungumál stærðfræðinnar”. Markmiðið var að stilla saman strengi og styrkja samtal stærðfræðikennara þvert á aldursstig í skólanum. Við byrjuðum á að hittast og ræða saman um það hvernig við höfum…